Nhật ký marketing: Khi trái táo sứt được nhu cầu thổi bay

37 năm sau, dường như quy tắc thông tin bị dỡ bỏ, khi Apple công bố thông tin về iPhone 5 đã “được nhu cầu thổi bay” và thông tin này xuất hiện trong các bản tin của CNN, Bloomberg, cũng như nhiều ấn phẩm công nghệ tên tuổi khác như CNET, Techcrunch…

Trong các bản tin đó, ngoài thông tin định tính “bán sạch” kể trên đến từ phát ngôn của Apple, các ấn phẩm cung cấp thêm dữ liệu quá khứ để người dùng có thể hình dung khả năng “bán sạch” hiểu trong trường hợp này là như thế nào. Tỷ như, năm ngoái, khi nói “nhu cầu thổi bay” iPhone 4S nghĩa là có vài trăm ngàn máy bán trong chừng đó giờ ở Mỹ… Tóm lại, chẳng có gì chính xác cho đến khi Apple công bố thông tin tiếp sau ngày 21.9, khi các máy được cung cấp tới tay người tiêu dùng. Thế nhưng, nhu cầu có thông tin về iPhone 5 khiến cho các đơn vị cung cấp thông tin phải gạt bỏ nguyên tắc cơ bản như vậy.

Nếu đặt các sự kiện theo diễn tiến, có vẻ như, Samsung đang “ăn miếng trả miếng” Apple khi hãng trái táo thắng kiện với phần giá trị bồi hoàn hơn 1 tỉ USD do Samsung phải trả. Ảnh: Phan Quang

Nói cụ thể như vậy để thấy sức hấp dẫn của sản phẩm mà Apple đưa ra lớn tới mức sản phẩm thông tin không cần tuân thủ nghiêm ngặt quy tắc truyền thông. Nói như vậy để thấy bậc thầy marketing như Philip Kotler không hề nói dóc khi tuyên bố rằng, nghệ thuật của marketing là không cần làm gì mà sản phẩm vẫn được tiếp thị tới thị trường. Nói như vậy để thấy cây đại thụ quản trị như Peter Drucker không hề ngoa ngôn khi nói rằng, đạo tối thượng của kinh doanh là tạo ra một cộng đồng để phục vụ. Chung quy lại, Steve Jobs, người sáng lập Apple, đủ khả năng và sự tự tin để nói rằng, mình có một hệ sinh thái mang biểu tượng trái táo sứt.

Đó là năng lực hoàn toàn khác với khả năng thiết kế. Năng lực đó còn đạt đến tầm mức cao hơn như khái quát hoá cảm xúc, nhu cầu tiềm ẩn trong một sản phẩm cụ thể. Từ đó, doanh nghiệp có thể định hướng, dẫn dắt lối sống của một bộ phận người tiêu dùng, thậm chí, có lúc, dẫn dắt lối sống của một thế hệ. Từ khi có iPod, khái niệm “thế hệ I” – một thế hệ của kết nối mà cái tôi vẫn đủ chỗ hiện diện, hình thành và phát triển. Trước đó, khái niệm này đã hình thành qua sự thành công của Walkman của Sony trong giai đoạn con người muốn quay về với cái tôi như một cách phản tỉnh của thời kỳ hậu chiến.

Khi tượng đài iPhone xây đắp bằng thành công của bốn thế hệ, thì lời thách thức thế hệ thứ năm đến từ Samsung Galaxy S III khó có thể tung ra theo lối thông thường. Theo dữ liệu từ CNET, mạng truyền thông công nghệ có nhiều uy tín, Samsung đã bất chấp quy tắc không so sánh trực tiếp với sản phẩm của đối thủ cạnh tranh, để tuyên chiến với Apple. Đưa ra một mẫu quảng cáo dành cho báo in, bản tin của CNET cho thấy, nhà quảng cáo cho hãng điện tử lớn nhất Hàn Quốc so sánh trực tiếp tính năng và thông qua mô tả độ phong phú về tính năng của sản phẩm, để cáo buộc iPhone 5 “không có gì là thiên tài”. Cụ thể, bộ sạc “lingting” của iPhone 5 bị giễu là “một bộ sạc hoàn toàn khác”, theo hàm ý không mấy thân thiện.

Nếu đặt các sự kiện theo diễn tiến, có vẻ như, Samsung đang “ăn miếng trả miếng” Apple khi hãng trái táo thắng kiện với phần giá trị bồi hoàn hơn 1 tỉ USD do Samsung phải trả. Cái giá như vậy, nếu theo biểu đồ trên Economist, có thể không phải là hời. Từ năm 2008 tới nay, Apple dần chiếm 21% thị phần thị trường điện thoại thông minh, trong khi Samsung vươn lên nắm 40% thị phần.

Trong khi cuộc chiến Apple và Samsung dường như còn tiếp diễn với nhiều góc độ phân tích, thì giới bình luận công nghệ lẫn kinh doanh thống nhất rằng: người tiêu dùng sẽ hưởng lợi. Suy cho cùng, miếng bánh ngon chỉ đến với người biết cách thoả mãn, cao hơn là chiếm lĩnh tâm trí người dùng. Nếu không có suy nghĩ này, làm gì có Samsung điện tử ngày nay, một hãng ra đời như một lời đáp trả về danh dự gia tộc của một dòng họ có truyền thống kinh doanh ở Hàn Quốc, khi gia tộc kia chối từ của hồi môn, theo tài liệu lưu truyền ở Hàn Quốc. Xuất phát điểm nếu là vậy, song nếu không đặt trọng tâm vào cuộc cạnh tranh chiếm lĩnh người dùng, ắt Samsung không có cơ hội phá bỏ quy tắc quảng cáo khi thách thức Apple ngày nay.

Theo Quốc Khánh / Báo SGTT

(*) 5W1H: các yếu tố cấu thành một tin (what – cái gì, where – ở đâu, when – khi nào, who – ai, why – tại sao, how – như thế nào)